Nhà đày Buôn Ma Thuột là nơi được thực dân Pháp xây dựng để giam giữ và lưu đày những chiến sĩ cách mạng ở Trung Kỳ ngày xưa. Nơi đây đã chứng kiến sự hy sinh to lớn và tinh thần cách mạng kiên cường, bất khuất của ông cha ta khi xưa. Hiện nay, nhà đày Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk là di tích lịch sử cấp quốc gia, một “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ. Hãy cùng tintucdaklak.com tìm hiểu chi tiết hơn về địa danh lịch sử này nhé.
Giới Thiệu Đôi Nét Về Nhà Đày Buôn Ma Thuột
Nhà đày Buôn Ma Thuột còn có tên gọi khác là Pénitencier de Ban Mê Thuột dưới thời Pháp thuộc. Với diện tích gần 2ha, nhà đày là nơi thực dân Pháp dùng để giam giữ nhiều tù nhân cách mạng yêu nước. Tọa lạc ở số 18 Tán Thuật, Tự An, Buôn Ma Thuột, Đăk Lăk, do thực dân Pháp xây dựng vào năm 1930 – 1931.
Trải qua nhiều năm tháng thăng trầm, vào năm 1980 nhà đày Buôn Ma Thuột được Bộ Văn Hóa công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia. Hiện nay, nhà đày trở thành địa điểm tham quan cho người dân địa phương và du khách.
Lịch Sử Hình Thành Nhà Đày Buôn Ma Thuột
Vào những năm đầu thế kỷ 20, khu vực Đăk Lăk là một vùng đất hoang vu, bốn bề đều là núi rừng trùng điệp, nhiều thú dữ và những nguy hiểm chết người. Khí hậu tại đây thay đổi thất thường nên dễ phát sinh các căn bệnh như thổ tả, kiết lỵ, sốt rét, sốt xuất huyết. Với địa hình cao nguyên rộng lớn, bao phủ bởi nhiều rừng rậm và núi lớn đã hình thành một ngăn cách tự nhiên. Chính vì lợi thế đó, người Pháp đã biến nơi này thành nhà tù để đày ải và giam giữ tù nhân. Việc trốn thoát tại đây được xem là bất khả thi.
Vào đầu những năm 1930, phong trào chống thực dân bùng nổ tại Đông Dương khiến số lượng tù chính trị tăng nhanh vượt quá sức chứa ở các nhà tù cũ. Để giải quyết tình trạng đó, thực dân Pháp quyết định xây dựng thêm nhà tù tại khu vực Buôn Ma Thuột ngày nay. Lúc đầu, chúng định xây nhà đày tại huyện Lăk, nhưng do tốn quá nhiều chi phí và thời gian nên thực dân Pháp quyết định dựng một nhà lao mới trên móng nhà lao cũ ở thị xã Buôn Ma Thuột.
Nhà đày nằm gần các cơ sở hành chính khác như tòa thị chính, nhà lao tỉnh và trại lính khố xanh. Với diện tích gần 2ha nằm trên một ngọn đồi trống giúp việc vận chuyển nguyên liệu và kiểm soát tù nhân trở nên dễ dàng hơn. Nhà đày được chia làm 6 lao, mỗi lao giam giữ tù nhân với mức độ nguy hiểm khác nhau. Điểm đặc biệt là chính những tù nhân phải tự xây dựng nhà lao để nhốt chính mình. Đây là cách thực dân Pháp sử dụng để kiểm soát tù nhân và kiềm chế họ phản kháng.
Tại đây đã từng giam giữ những người yêu nước, những đảng viên đảng cộng sản nổi tiếng như Hồ Tùng Mậu, Nguyễn Chí Thanh, Tố Hữu, Phan Đăng Lưu, Ngô Xuân Hàm, Trần Văn Quang,…
Những Hoạt Động Nổi Bật Của Tù Chính Trị Tại Nhà Đày
Những tù nhân ở nhà đày Buôn Ma Thuột phải chịu đựng cuộc sống gian khổ, bị tra tấn và hành hạ rất dã man. Những hành động tra tấn và áp thường xuyên diễn ra nhằm đè bẹp ý chí phản kháng của những người yêu nước. Tuy nhiên, chưa bao giờ thực dân Pháp khuất phục được tinh thần lạc quan và sự kiên định với cách mạng của những con người đó. Những điều này càng tạo thêm cho họ động lực chiến đấu và niềm tin chiến thắng vào tương lai.
Mặc dù dưới sự đàn áp kịch liệt như thế, các cuộc đấu tranh chống lại sự áp bức trong tù vẫn thường xuyên nổ ra. Tiêu biểu là hành động tuyệt thực trên quy mô lớn buộc Pháp phải nhượng bộ. Nhà tù đã trở thành “trường học cách mạng”, nơi để những người chiến sĩ trau dồi lý tưởng cách mạng, rèn luyện bản lĩnh và ý chí chiến đấu quật cường.
Năm 1940, chi bộ Đảng Cộng Sản Việt Nam đầu tiên ở Đăk Lăk đã được thành lập ngay tại nhà đày Buôn Ma Thuột. Nhiệm vụ của chi bộ là đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, chuẩn bị lực lượng cán bộ lãnh đạo nhân dân đứng lên đấu tranh chống chế độ áp bức của thực dân. Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt lớn trong công tác chính trị và tạo tiền đề cho sự thắng lợi to lớn của Cách Mạng Tháng Tám sau này ở Đăk Lăk.
Vào ngày 25/1/1944 ( tức ngày mồng 1 Tết năm Giáp Thân), những nhà cách mạng đã tổ chức một lễ duyệt binh ngay tại trung tâm nhà tù. Lần đầu tiên lá cờ đỏ sao vàng tung bay phấp phới trước sự hân hoan và vui mừng của những tù nhân. Tuy chỉ diễn ra một cách ngắn ngủi, nhưng hành động này đã thể hiện ý chí bất khuất và lý tưởng cách mạng vẫn đang cháy mãi trong trái tim người tù bị giam cầm tại nhà đày Buôn Ma Thuột.
Di Tích Nhà Đày Hiện Nay Và Công Cuộc Bảo Tồn, Phát Huy Giá Trị Lịch Sử
Năm 1980, nhà đày Buôn Ma Thuột được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia đặc biệt. Nhà đày đã được trùng tu 2 lần vào năm 1992 và 2006, bây giờ là địa điểm tham quan đón du khách đến tìm hiểu và học tập về lịch sử đấu tranh của thế hệ trước. Nơi đây được xem là “địa chỉ đỏ” giáo dục và nâng cao tinh thần yêu nước của thế hệ trẻ, giúp họ nhận thức rõ hơn hòa bình ngày hôm nay đã phải trả một cái giá lớn lao như thế nào.
Hiện nay, tại nhà đày Buôn Ma Thuột đã phục dựng những bức tượng mô tả sống động cuộc sống khắc nghiệt, gian khổ của những tù nhân chính trị dưới sự áp bức, bóc lột của thực dân. Và trong các bảo tàng trưng bày vẫn lưu giữ những tư liệu quý giá tại nhà tù.
Bên cạnh đó, các hoạt động tri ân và tham quan học tập thường xuyên được tổ chức, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước tìm đến.
Nhà đày Buôn Ma Thuột không chỉ là một di tích lịch sử. Nơi đây là bằng chứng cho một thời chiến đấu oanh liệt của ông cha ta và là động lực cho thế hệ trẻ phải biết vươn lên, đưa đất nước chúng ta ngày càng phát triển. Nếu có dịp, bạn nhất định phải đến nhà đày Buôn Ma Thuột một lần để cảm nhận sâu sắc hơn giá trị lịch sử cốt lõi và những câu chuyện hào hùng về một thời để nhớ. Thường xuyên theo dõi tintucdaklak.com để cập nhật nhiều thông tin bổ ích khác nhé!
